यमकवग्गो (Yamaka Vagga) – गाथा १ ते २० यमकवग्गो (Yamaka Vagga) – गाथा १ ते २०गाथा १मूळ पाली:मनोपुब्बङ्गमा धम्मा, मनोसेट्ठा मनोमया।मनसा चे पदुट्ठेन, भासति वा करोति वा।ततो नं दुक्खमन्वेति, चक्‍कंव वहतो पदं॥मराठीत अर्थ:सर्व धम्मे (गोष्टी) मनाने प्रेरित असतात, मन हेच सर्वश्रेष्ठ आहे आणि मनाने बनलेले आहे. जर मन दूषित (वाईट) असेल आणि त्या दूषित मनाने…

बुद्धांनी सांगितलेला वैज्ञानिक मार्ग आत्मसंयमातून दुःखातून मुक्त कसे व्हावे ? बुद्धांनी पालि भाषेत आत्मसंयम (self-restraint) याबाबतच्या शिकवणी प्रामुख्याने धम्मपद, सुत्तपिटक, आणि विनयपिटक यांमधून व्यक्त केल्या. त्यांनी आत्मसंयमाला सञ्ञम (saṃyama) किंवा सिला (śīla) या संज्ञांद्वारे संबोधले, जे नैतिक आचरण, संयम आणि आत्म-नियंत्रणाशी संबंधित आहे. बुद्धांचे आत्मसंयमावरील तत्त्वज्ञान वैज्ञानिक दृष्टिकोनाशी सुसंगत आहे, कारण ते मनाच्या प्रशिक्षणावर, कारण-परिणामाच्या सिद्धांतावर…

पण्डितवग्गो (Panditavagga) – गाथा ७६ ते ८९ गाथा ७६ मूळ पालि : निधीनंव पवत्तारं, यं पस्से वज्‍जदस्सिनं। निग्गय्हवादिं मेधाविं, तादिसं पण्डितं भजे। तादिसं भजमानस्स, सेय्यो होति न पापियो॥ मराठीत अर्थ: ज्याप्रमाणे निधी (खजिना) सापडणे आनंददायी आहे, त्याचप्रमाणे जो दोष पाहणारा, नम्रपणे सल्ला देणारा आणि बुद्धिमान आहे, अशा पंडिताचा सहवास करावा. अशा पंडिताच्या सहवासात राहणाऱ्याचे जीवन…